Oleh: Tensiswarni, S.Pd.I
(Guru SDN 09 PPA Kota Solok)
Batu Sibeloh adolah carito nan ado di Nagari Limau Lunggo Kecamatan Lembang Jaya Kabupaten Solok Sumatera Barat.
Batu Sibeloh manuruik carito nan didanga dari urang tuo-tuo dulu. Ado surang anak nan sangek patuah ka urang tuonyo, walau anak ko indak pandai mangecek, kok di Minang dinamoan beloh. Karano inyo indak pandai mangecek dipanggia lah inyo Sibeloh.
Sibeloh adolah anak nan rajin manolong ibunyo. Inyo sanang pulo bakawan. Sibeloh anak elok laku nan suko manolong urang di kampuangnyo baitu juo jo kawan samo gadang. Sia nan patuik ditolong Sibeloh langsuang manolong. Indak paralu mintak tolong dulu ka inyo. Sadonyo urang baiak gadang jo ketek sanang ka inyo.
Sibeloh karajo sahari-harinyo adolah mangubalo kambiang. Satiok hari Sibeloh kubalo kambiang di bukik nan ado di kampuangnyo. Di bukik tu ado batu gadang nan tenggih manjulang. Dari ateh batu tu nampak bukik Barisan nan sambuang manyambuang, hamparan sawah nan sangek lueh jo Danau Singkarak nan sangek rancak . Pamandangan nan rancak manyajuakkan mato jo manyanangan kiro-kiro. Sibeloh sanang duduak di batu sambie mambunyian pupuik batang padi.
Sabalun kambiang kanyang Sibeloh balum namuah pulang. Kambiang Sibeloh patuah pulo ka Sibeloh. Kok lah pukua ampek hari, kambiang Sibeloh lah bakumpua dakek batu Sibeloh duduak. Dietongnyo kambiang dek Sibeloh.
Kok alah cukuik kambiangnyo Sibeloh siap-siap untuak pulang. Sampai di rumah Sibeloh mamasuakkan kambiangnyo kadalam kandang. Sibeloh basugiro pulo untuak mandi. Sasudah mandi Sibeloh lah pai ka Surau untuak baraja basilek jo angku Dareh.
Sungguah pun Sibeloh indak pandai mangecek tapi apo kato guru disimaknyo. Inyo mangarati apo nan diaja angku Dareh. Banyak pulo kawan Sibeloh nan baraja basilek jo angku Dareh tu.
Sarupo biaso satiok pagi Sibeloh lah pai kubalo kambiang. Wakatu itu hari indak sarancak hari biaso. Kabuik kalam nan manutupi samak, jarak pancaliek an sameter indak manampak. Sungguah baitu indak manyuruikkan samangek Sibeloh untuak kubalo kambiang.
Tibo di bukik nan kambiang alah batebaran mancari makan. Mode biaso Sibeloh naiak kateh batu nan gadang tinggi manjulang. Samantaro kambiang makan Sibeloh pun makan baka nan dibungkuihkan amaknyo. Sudah makan paruik kanyang, hati Sibeloh alah sanang. Inyo mulai mambunyian pupuik batang padinyo, wakatu zuhur alah masuak Sibeloh alah siap-siap untuak sumbayang zuhur. Sudah sumbayang hari lah baransua sanjo. Sungguah baitu nan kabuik kalam indak juo kunjuang tarang malahan batambah galok.
Kalau lah sanjo biasonyo Sibeloh maimbau kambingnyo jo mambunyian pupuik batang padi. Alah lamo Sibeloh mambunyian pupuik nan kambiang agak saikue alun juo ado nan tibo. Hari lah samakin sanjo juo. Turunlah Sibeloh dari batu untuak mancari kambiang nan mancari makan tadi. Hari lah laruik sanjo nan kambiang indak juo ado.
Tabik lah tangih Sibeloh karano lah magrib kambiang indak juo basuo. Sibeloh pulang sambia manangih taisak-isak.
Tibo di rumah amak Sibeloh batanyo “dimano kambiang?”
Jo baso isyarat Sibeloh manjawek baso kambiang indak ado lai sikue alah jo indak basobok. Mancaliek baso isyarat Sibeloh amaknyo bangih ka Sibeloh. Amaknyo manyuruah Sibeloh untuak mancari kambiang nan hilang. Sabalum basuo Sibeloh indak buliah pulang dek amaknyo.
Mancaliek amaknyo lah bangih Sibeloh pai kateh bukik samalam-malam jo ari mamakai suluah daun karambie untuak mancari kambiang nan hilang.
Tibo diateh bukik Sibeloh naiak kateh batu. Nan aie mato jatuah badarai juo. Dibunianlah pupuik batang padi dek Sibeloh. Nan kambiang indak juo ado nan tibo. Suluah daun karambie lah nak abih pulo. Turun lah Sibeloh dari batu mancari-cari kambiang menyusuri bukik nan banyak kayu-kayu gadang. Sibeloh lah indak tau lo jalan pulang lai.
Lah bisuak pagi nan Sibeloh indak juo pulang. Amaknyo lah cameh ado raso manyasa manyuruah anaknyo mancari kambiang. Dek amak nyo cameh disabuik lah ka masyarakat sekitar baso anaknyo ndak pulang samalam dek mancari kambiang.
Mako basamo-samo lah warga mancari Sibeloh. Lah ditelusuri bukik tu nan Sibeloh indak juo basuo. Tapi ado nampak aneh di warga jajak harimau jo darah nan bakatai-katai ilie rimbo tu.
Kini kambiang indak pulang nan Sibeloh indak lo basobok. Lah baari-hari warga mancari indak juo basuo. Karano warga lah panek mancari indak basuo jo. Lah baranti urang mancari. Tapi amak Sibeloh acok juo mancari anaknyo kateh bukik tu.
Kadang tadanga bunyi pupuik batang padi bantuak ado nan mambunyian. Lah dicaliek beko, bunyi pupuik lah hilang se. Tabik lah tangih amak Sibeloh. Nan anak indak juo basuo.
Nan amak Sibeloh kini lah manyasa mambangihi anaknyo. Sasa kudian indak baguno lai. Sajak itu batu nan tampek Sibeloh duduak dinamoan batu Sibeloh. (*)
Sumber gambar: Riau Mandiri. Diakses dari google free access.
